Tình trạng tranh chấp đất đai là một trong những vấn đề pháp lý phức tạp và phổ biến, gây ra nhiều lo lắng cho người dân. Mối bận tâm này càng trở nên nghiêm trọng hơn khi thửa đất đang tranh chấp lại nằm trong diện quy hoạch và có quyết định thu hồi của Nhà nước. Vậy, đất đang tranh chấp có bị thu hồi không và nếu bị thu hồi, việc bồi thường sẽ được giải quyết như thế nào?
Trong bài viết này, với kinh nghiệm nhiều năm tư vấn luật đất đai, tôi sẽ cung cấp cho bạn những thông tin pháp lý đầy đủ, chính xác và mới nhất dựa trên quy định của Luật Đất đai 2024 để làm sáng tỏ các vấn đề trên.
Để hiểu rõ bản chất vấn đề, trước tiên chúng ta cần nắm vững một số khái niệm pháp lý cốt lõi.
Theo quy định tại Khoản 24 Điều 3 Luật Đất đai 2013, tranh chấp đất đai được định nghĩa như sau:
“Tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai”.
Đây là những mâu thuẫn, bất đồng về việc ai là người có quyền sử dụng đất hợp pháp, về ranh giới, diện tích hoặc các quyền và nghĩa vụ khác liên quan đến thửa đất.
Khoản 11 Điều 3 Luật Đất đai 2013 cũng định nghĩa rõ về hoạt động thu hồi đất:
“Thu hồi đất là việc Nhà nước quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người được Nhà nước trao quyền sử dụng đất hoặc thu lại đất của người sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai”.
Đây là một biện pháp hành chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhằm phục vụ cho các mục tiêu chung của xã hội.
Tôi xin khẳng định rằng: Đất đang có tranh chấp VẪN BỊ THU HỒI nếu thuộc các trường hợp do pháp luật quy định.
Pháp luật hiện hành không có bất kỳ điều khoản nào quy định rằng đất đang có tranh chấp thì được loại trừ khỏi danh sách bị thu hồi. Miễn là thửa đất đó thuộc một trong các trường hợp thu hồi đất theo Điều 16 Luật Đất đai 2013, cơ quan nhà nước có thẩm quyền vẫn sẽ tiến hành các thủ tục thu hồi theo đúng trình tự.
Các trường hợp Nhà nước thu hồi đất bao gồm:
Bạn có thể tham khảo các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để hiểu rõ hơn.
Đây là câu hỏi quan trọng thứ hai mà rất nhiều người dân quan tâm. Tôi xin nhấn mạnh rằng, việc đất có đang tranh chấp hay không không phải là yếu tố quyết định việc có được bồi thường hay không.
Người sử dụng đất hợp pháp, dù đất có đang vướng vào tranh chấp, vẫn sẽ được bồi thường nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật.
Theo quy định mới nhất tại Luật Đất đai 2024, để được bồi thường về đất, người sử dụng đất cần đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:
Người sử dụng đất phải có một trong các loại giấy tờ hoặc căn cứ sau đây theo Điều 95 Luật Đất đai 2024:
Như vậy, mấu chốt để được bồi thường là chứng minh được quyền sử dụng đất hợp pháp của mình.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về luật bồi thường đất đai để nắm rõ hơn về luật này
Đây là một quy trình đặc thù được pháp luật quy định rõ ràng để đảm bảo quyền lợi cho tất cả các bên. Nguyên tắc chung là: Khi đất thu hồi đang có tranh chấp và chưa được giải quyết xong, tiền bồi thường sẽ chưa được chi trả cho bất kỳ bên nào.
Quy định cụ thể tại Khoản 5 Điều 25 Nghị định 88/2024/NĐ-CP như sau:
Lưu ý quan trọng: Mức tiền bồi thường được xác định theo giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi đất, không phải giá tại thời điểm giải quyết xong tranh chấp.
Đây là một quy trình phức tạp, để đảm bảo quyền lợi của mình trong việc nhận tiền bồi thường sau khi giải quyết tranh chấp, bạn có thể liên hệ với Luật sư Đinh Hương để được tư vấn và hỗ trợ pháp lý kịp thời.
Trình tự, thủ tục thu hồi đất đang tranh chấp vẫn được thực hiện tương tự như đối với đất không có tranh chấp, theo quy định tại Điều 69 Luật Đất đai 2013, bao gồm 5 bước chính:
Theo Điều 94 Luật Đất đai 2024, kinh phí này bao gồm:
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày quyết định phê duyệt phương án bồi thường có hiệu lực, cơ quan có trách nhiệm phải chi trả tiền cho người dân. Nếu chậm chi trả, ngoài số tiền bồi thường, người dân sẽ được thanh toán thêm một khoản tiền bằng mức tiền chậm nộp theo quy định của Luật Quản lý thuế tính trên số tiền chậm trả.
Để nhanh chóng giải quyết dứt điểm tranh chấp, bạn cần chủ động chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ, bao gồm:
Việc chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ và chặt chẽ về mặt pháp lý là yếu tố then chốt để bảo vệ quyền lợi của bạn. Nếu bạn gặp khó khăn, Luật sư Đinh Hương chuyên cung cấp dịch vụ soạn thảo đơn từ và đại diện giải quyết tranh chấp đất đai.
Để hiểu rõ hơn về cách chuẩn bị hồ sơ và thủ tục khởi kiện, mời bạn đọc bài viết chi tiết: Hướng dẫn thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai.
Qua những phân tích trên, tôi xin tóm tắt lại các ý chính để bạn đọc nắm vững:
Khi đất đai của gia đình không may bị tranh chấp và nằm trong diện thu hồi, tôi khuyên bạn nên chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng trong quá trình thu hồi đất, đồng thời nhanh chóng tiến hành các thủ tục pháp lý cần thiết để giải quyết dứt điểm tranh chấp. Việc này sẽ giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bạn một cách tốt nhất.
Nếu bạn cảm thấy quá trình này phức tạp hoặc cần một người có chuyên môn sâu về pháp luật đất đai để đại diện và bảo vệ quyền lợi cho mình, đừng ngần ngại liên hệ với tôi – Luật sư Đinh Hương để được tư vấn và hỗ trợ.
