Tranh chấp đất đồng sở hữu là một trong những dạng xung đột phức tạp và phổ biến nhất trong lĩnh vực đất đai hiện nay. Không giống như sở hữu riêng lẻ, loại hình này liên quan đến quyền lợi của nhiều người, dẫn đến việc định đoạt, sử dụng hay phân chia tài sản gặp nhiều vướng mắc.
Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực tư vấn và giải quyết các vụ án dân sự, tôi – Luật sư Đinh Hương, sẽ giúp bạn hiểu rõ cơ sở pháp lý và lộ trình giải quyết tranh chấp này một cách thấu đáo nhất.
Để giải quyết tranh chấp, trước hết bạn cần xác định rõ mình đang nắm giữ loại hình sở hữu nào. Theo quy định của Bộ luật Dân sự và Luật Đất đai hiện hành, sở hữu chung được hiểu là sở hữu của nhiều chủ thể đối với tài sản.

Cụ thể, có hai hình thức sở hữu chung mà bạn cần phân biệt:
Cách nhận biết qua Giấy chứng nhận (Sổ đỏ/Sổ hồng):
Khi cầm trên tay Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bạn hãy kiểm tra phần ghi tên người sử dụng đất:
Trong quá trình hành nghề, tôi nhận thấy các tranh chấp đất đồng sở hữu thường phát sinh từ mâu thuẫn trong việc quản lý, sử dụng hoặc định đoạt tài sản (như mua bán, tặng cho) và không thống nhất được phương án chia tài sản.
Tuy nhiên, bạn cần nắm vững các quyền lợi cốt lõi sau đây để bảo vệ mình:
Một thành viên muốn thực hiện quyền chuyển nhượng, tặng cho đối với phần đất của mình thì bắt buộc phải làm thủ tục chia tách thửa đất. Điều kiện tiên quyết là thửa đất đó phải đủ điều kiện về diện tích tối thiểu để tách thửa và việc tách này không ảnh hưởng đến quyền sử dụng của các thửa liền kề.

Đây là một quy định rất quan trọng nhưng thường bị bỏ qua. Khi một đồng sở hữu muốn bán phần quyền của mình, các đồng sở hữu khác có quyền ưu tiên mua.
Lưu ý: Nếu quyền ưu tiên mua của bạn bị xâm phạm, bạn hoàn toàn có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch mua bán với người ngoài là vô hiệu. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc đàm phán tách thửa hoặc thực hiện quyền ưu tiên mua, dịch vụ tư vấn đất đai của Luật sư Đinh Hương có thể hỗ trợ bạn soạn thảo văn bản thông báo và đại diện đàm phán để bảo vệ tối đa quyền lợi. Liên hệ ngay để được hỗ trợ.
Pháp luật Việt Nam luôn khuyến khích các bên tự thỏa thuận. Đây là bước bắt buộc trước khi đưa vụ việc ra Tòa án đối với tranh chấp đất đai.
Đây là giải pháp tối ưu giúp tiết kiệm chi phí án phí dân sự và giữ gìn tình cảm. Các bên có thể tự thỏa thuận về phương thức thanh toán giá trị chênh lệch hoặc phân chia không gian sử dụng.

Nếu thương lượng bất thành, bạn bắt buộc phải gửi đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai đến UBND cấp xã nơi có đất.

Quy trình hòa giải chi tiết gồm các bước:
Xem thêm về hòa giải tranh chấp đất đai để hiểu rõ hơn.
Khi hòa giải tại cơ sở không thành, bước tiếp theo là khởi kiện tranh chấp đất đai ra Tòa án Nhân dân. Đây là giai đoạn tố tụng phức tạp, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về chứng cứ và am hiểu luật pháp.
Đối với tranh chấp về bất động sản, thẩm quyền giải quyết thuộc về Tòa án nơi có bất động sản.
Để Tòa án thụ lý vụ án, bạn cần chuẩn bị đầy đủ:

Về vấn đề này, tôi đã có 1 bài viết chi tiết. Hãy tham khảo thêm về án phí khởi kiện tranh chấp đất đai để hiểu rõ hơn.
Quá trình tố tụng tại Tòa án bao gồm nhiều thủ tục như: lấy lời khai, xem xét thẩm định tại chỗ, định giá tài sản và đối chất. Để tránh những rủi ro pháp lý và rút ngắn thời gian giải quyết, bạn có thể tham khảo dịch vụ luật sư tranh tụng tranh chấp đất đai của Luật sư Đinh Hương. Tôi sẽ trực tiếp tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bạn từ giai đoạn nộp đơn đến khi có bản án hiệu lực. Liên hệ ngay để được tư vấn nhanh chóng.
Nhiều khách hàng thường hỏi tôi: “Ra tòa thì tôi được chia bao nhiêu?”. Thực tế, Tòa án sẽ dựa trên nhiều yếu tố để đưa ra phán quyết công bằng, chứ không đơn thuần là chia đều.
Các căn cứ chính bao gồm:

Dưới đây là những thắc mắc thực tế tôi thường gặp khi tư vấn cho khách hàng về tranh chấp đất đồng sở hữu:
Không. Nếu việc sửa chữa làm thay đổi kết cấu chịu lực hoặc giá trị ngôi nhà, bạn phải được sự đồng ý của các đồng sở hữu khác, trừ trường hợp cấp thiết để duy trì sự an toàn.
Hoàn toàn được. Trong suốt quá trình tố tụng, pháp luật luôn tôn trọng sự thỏa thuận của các bên. Nếu các bạn thống nhất được phương án giải quyết, Tòa án sẽ ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự.
Ngoài án phí dân sự, đương sự có thể phải chịu các chi phí tố tụng khác như chi phí xem xét thẩm định tại chỗ, chi phí định giá tài sản, chi phí cho người làm chứng (nếu có).
Giải quyết tranh chấp đất đồng sở hữu là một hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và hiểu biết pháp luật vững chắc. Việc nóng vội hoặc thiếu thông tin có thể dẫn đến những thiệt hại không đáng có về tài sản và tình cảm gia đình.
Tôi hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan và lộ trình rõ ràng để xử lý vấn đề. Nếu bạn cần phân tích hồ sơ cụ thể hoặc cần người đại diện ủy quyền để giải quyết tranh chấp một cách chuyên nghiệp, hãy liên hệ ngay với Luật sư Đinh Hương để được tư vấn và hỗ trợ pháp lý kịp thời.
