Trong cuộc sống hiện đại, không phải lúc nào chúng ta cũng có thể trực tiếp đứng ra thực hiện các giao dịch, thủ tục pháp lý liên quan đến tài sản của mình, đặc biệt là bất động sản. Việc ủy quyền đất đai đã trở thành một giải pháp pháp lý hữu hiệu, giúp tiết kiệm thời gian, công sức và đảm bảo công việc được tiến hành thuận lợi. Tuy nhiên, đây là một thủ tục phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không am hiểu tường tận các quy định của pháp luật.
Với kinh nghiệm nhiều năm hành nghề trong lĩnh vực đất đai, tôi, Luật sư Đinh Hương, sẽ cung cấp cho quý vị một cái nhìn tổng quan, đầy đủ và chi tiết nhất về thủ tục ủy quyền đất đai, giúp quý vị tự tin thực hiện quyền của mình một cách hợp pháp và an toàn.
Trước khi đi vào chi tiết, chúng ta cần hiểu đúng bản chất của việc ủy quyền liên quan đến đất đai.
Ủy quyền đất đai (hay chính xác hơn là “ủy quyền thực hiện quyền của người sử dụng đất“) là việc bên có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (bên ủy quyền) thỏa thuận hoặc giao cho một người khác (bên được ủy quyền) nhân danh mình thực hiện một hoặc một số quyền và nghĩa vụ liên quan đến thửa đất đó trong một phạm vi nhất định.
Cần nhấn mạnh rằng, đây là việc trao quyền đại diện thực hiện công việc, không phải là hành vi chuyển giao quyền sử dụng đất. Bên được ủy quyền chỉ hành động thay mặt và vì lợi ích của bên ủy quyền.
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa hai hình thức này, dẫn đến việc áp dụng sai và gây ra những hậu quả pháp lý không đáng có.
Hợp đồng ủy quyền:
Giấy ủy quyền (Văn bản ủy quyền):
Các quy định về ủy quyền đất đai chủ yếu được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau:
Luật ủy quyền sử dụng đất quy định rõ ràng những quyền nào người sử dụng đất được phép ủy quyền và những trường hợp nào bị hạn chế.
Về cơ bản, người sử dụng đất có thể ủy quyền cho người khác thực hiện hầu hết các quyền của mình, bao gồm:
Ủy quyền thực hiện giao dịch: Chuyển nhượng (mua bán), tặng cho, thế chấp, cho thuê quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất.
Ủy quyền thực hiện thủ tục hành chính:
Pháp luật có những quy định nhằm đảm bảo đất đai được sử dụng đúng mục đích và đúng đối tượng. Do đó, một số trường hợp không được phép ủy quyền, ví dụ:
Để văn bản ủy quyền có hiệu lực pháp lý cao nhất, việc tuân thủ hình thức và quy trình là vô cùng quan trọng.
Tuy nhiên, với kinh nghiệm của mình, tôi luôn khuyến khích khách hàng nên thực hiện công chứng hoặc chứng thực cho mọi văn bản ủy quyền để đảm bảo tính pháp lý, minh bạch và hạn chế tối đa các tranh chấp có thể phát sinh sau này.
Quy trình lập một hợp đồng ủy quyền công chứng thường bao gồm các bước sau:
Hai bên cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:
Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ là yếu tố tiên quyết để quá trình diễn ra suôn sẻ. Nếu có bất kỳ vướng mắc nào trong khâu chuẩn bị giấy tờ, quý vị có thể liên hệ với Luật sư Đinh Hương để được tư vấn và hỗ trợ soạn thảo, đảm bảo hồ sơ hợp lệ và chặt chẽ.
Việc ủy quyền sẽ chấm dứt trong các trường hợp sau:
Cần thiết. Nếu quyền sử dụng đất là tài sản chung của vợ chồng hình thành trong thời kỳ hôn nhân, việc ủy quyền định đoạt (bán, tặng cho, thế chấp…) bắt buộc phải có sự đồng ý bằng văn bản của cả hai vợ chồng.
Không có giá trị pháp lý đối với các giao dịch mà pháp luật bắt buộc phải công chứng, chứng thực như đã nêu ở trên (ví dụ: giấy ủy quyền bán đất). Nó chỉ có thể có giá trị trong các trường hợp ủy quyền thực hiện công việc đơn giản không yêu cầu về hình thức.
Phí công chứng được thu theo quy định tại Thông tư 257/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính. Ví dụ, phí công chứng hợp đồng ủy quyền là 50.000 đồng. Ngoài ra có thể có thù lao công chứng do tổ chức công chứng và người yêu cầu thỏa thuận.
Được, nhưng phải tuân thủ các quy định của pháp luật. Người nước ngoài được ủy quyền phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và nội dung ủy quyền không được trái với các điều cấm của pháp luật Việt Nam, ví dụ như không được ủy quyền để đứng tên trên Giấy chứng nhận đối với loại đất mà họ không được phép sở hữu.
Việc hủy bỏ thỏa thuận ủy quyền đã được công chứng phải được thực hiện tại chính tổ chức công chứng đã thực hiện việc công chứng đó và phải có sự đồng ý của cả hai bên (trừ trường hợp có thỏa thuận khác).
Ủy quyền đất đai là một công cụ pháp lý quan trọng và tiện lợi. Tuy nhiên, để quy trình diễn ra an toàn, đúng luật, quý vị cần đặc biệt lưu ý: xác định đúng hình thức ủy quyền (hợp đồng hay giấy ủy quyền), chuẩn bị đầy đủ hồ sơ pháp lý và bắt buộc thực hiện công chứng/chứng thực đối với các giao dịch định đoạt tài sản.
Các quy định pháp luật về đất đai và dân sự có thể phức tạp và thay đổi. Để đảm bảo an toàn pháp lý tuyệt đối và tránh những rủi ro không đáng có, tôi, Luật sư Đinh Hương, khuyên bạn nên tìm đến sự tư vấn chuyên sâu trước khi thực hiện các giao dịch quan trọng này. Tôi và các cộng sự luôn sẵn sàng cung cấp các dịch vụ pháp lý liên quan như tư vấn, soạn thảo hợp đồng, đại diện thực hiện thủ tục tại cơ quan nhà nước, giúp quý vị bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của mình.