Trong quá trình hành nghề tư vấn pháp luật, tôi nhận thấy mâu thuẫn hàng xóm láng giềng thường bắt nguồn từ những vấn đề tưởng chừng nhỏ nhặt như ranh giới, lối đi hay bức tường ngăn cách. Tranh chấp hàng rào không chỉ gây mất tình đoàn kết mà còn kéo theo những rắc rối pháp lý phức tạp nếu các bên không hiểu rõ quy định.
Với tư cách là Luật sư Đinh Hương, bài viết này tôi sẽ cung cấp cho bạn giải pháp pháp lý dựa trên Luật Đất đai 2024 và Bộ luật Dân sự 2015 để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình khi đối mặt với tranh chấp tường rào.
Để giải quyết vấn đề thấu đáo, trước hết bạn cần tự đánh giá (self-assessment) tình huống của mình dựa trên các quy định pháp luật hiện hành.
Tường rào hay hàng rào được định nghĩa là cấu trúc phân chia ranh giới, thường được xây dựng bằng cột, tường gạch hoặc hàng cây xanh. Theo Điều 176 Bộ luật Dân sự 2015, quyền sở hữu mốc giới này được xác định như sau:

Luật Đất đai 2024 đã đưa ra những định nghĩa rất rõ ràng để phân biệt hai hành vi này, đây là cơ sở quan trọng để xác định lỗi trong tranh chấp hàng rào:
Cả hai hành vi này đều bị nghiêm cấm theo Khoản 1 Điều 11 Luật Đất đai 2024. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc xác định ranh giới đất đai của mình bị xâm phạm như thế nào, dịch vụ tư vấn đất đai của Luật sư Đinh Hương có thể hỗ trợ bạn đo đạc và đối chiếu hồ sơ địa chính một cách chính xác nhất. Liên hệ ngay để được tư vấn.
Thực tiễn giải quyết các vụ việc, tôi thường gặp ba dạng tranh chấp chính sau đây:

Một trường hợp tranh chấp khác cũng vô cùng gây bức xúc đó là tranh chấp tường chung.
Khi xảy ra mâu thuẫn, thay vì hành xử cảm tính, tôi khuyên bạn nên tuân thủ quy trình pháp lý sau để đảm bảo quyền lợi tốt nhất.
Nhà nước luôn khuyến khích các bên tự hòa giải hoặc giải quyết thông qua tổ hòa giải ở cơ sở (thôn, xóm, tổ dân phố). Việc giữ được tình làng nghĩa xóm vẫn là ưu tiên hàng đầu.
Theo Điều 235 Luật Đất đai 2024, thủ tục hòa giải tại UBND cấp xã là bắt buộc trước khi bạn muốn khởi kiện ra Tòa án hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền giải quyết.

Nếu hòa giải tại xã không thành (theo Điều 236 Luật Đất đai 2024), bạn có quyền lựa chọn một trong hai hướng đi sau, tùy thuộc vào giấy tờ pháp lý bạn đang nắm giữ:
Cách 1: Khởi kiện tại Tòa án nhân dân
Áp dụng khi bạn có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc các giấy tờ quy định tại Điều 137 Luật Đất đai 2024; hoặc tranh chấp liên quan đến tài sản gắn liền với đất (tường rào, nhà cửa). Quy trình tố tụng dân sự sẽ trải qua các bước: Nộp đơn khởi kiện -> Thụ lý -> Chuẩn bị xét xử -> Xét xử sơ thẩm -> Thi hành án.

Quá trình tranh tụng tại Tòa án đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về trình tự tố tụng và thu thập chứng cứ. Với kinh nghiệm dày dạn trong các vụ án dân sự, tôi – Luật sư Đinh Hương sẵn sàng đồng hành, đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bạn tại Tòa.
Cách 2: Đề nghị Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền giải quyết
Áp dụng khi bạn không có Giấy chứng nhận hoặc giấy tờ theo Điều 137. Bạn có thể nộp đơn yêu cầu giải quyết tại:
Để quá trình giải quyết diễn ra thuận lợi, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:
Câu trả lời là không nên. Nếu bạn hoặc hàng xóm cố tình xây dựng làm thay đổi hiện trạng, Tòa án có thể áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời “Cấm thay đổi hiện trạng tài sản đang tranh chấp” theo Điều 122 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Nếu hòa giải không thành mà bên kia không ký biên bản, Chủ tịch Hội đồng và các thành viên hòa giải vẫn sẽ ký, đóng dấu và xác nhận vào biên bản. Văn bản này vẫn có giá trị pháp lý đầy đủ để bạn tiến hành khởi kiện ra Tòa án.
Tranh chấp đất đai thường phức tạp về nguồn gốc đất và lịch sử sử dụng. Việc tham khảo ý kiến luật sư để được tư vấn quy trình, soạn thảo đơn từ chuẩn xác và bảo vệ quyền lợi là rất cần thiết, giúp bạn tránh những rủi ro pháp lý không đáng có.
Tranh chấp hàng rào cần được giải quyết dựa trên sự thiện chí, nhưng cũng cần sự kiên quyết và tuân thủ đúng pháp luật đất đai mới nhất năm 2024. Tôi khuyên bạn nên ưu tiên thương lượng để giữ hòa khí, nhưng nếu quyền lợi bị xâm phạm nghiêm trọng, hãy sử dụng các công cụ pháp lý như UBND hoặc Tòa án.
Nếu bạn đang gặp vướng mắc về tranh chấp ranh giới, lấn chiếm đất đai và cần một phương án giải quyết cụ thể, hiệu quả, hãy liên hệ ngay với Luật sư Đinh Hương để được hỗ trợ kịp thời.
