0984 95 88 33
·
lienhe@lsdinhhuong.com
Thứ 2 - Thứ 7 từ 09:00-17:00
·
300+ KHÁCH HÀNG
90% TỈ LỆ THÀNH CÔNG
10+ NĂM HÀNH NGHỀ

Luật bồi thường đất nông nghiệp theo quy định mới nhất của Luật đất đai

Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn luật đất đai, tôi, Luật sư Đinh Hương, nhận thấy rằng các quy định về bồi thường đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi luôn là vấn đề được người dân quan tâm sâu sắc. Việc thu hồi đất không chỉ ảnh hưởng đến tài sản mà còn tác động trực tiếp đến sinh kế của người dân.

Luật Đất đai 2024, sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, mang đến nhiều điểm mới quan trọng về luật bồi thường đất nông nghiệp. Trong bài viết này, tôi sẽ phân tích chi tiết những quy định mới nhất để bà con nắm rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình.

Căn cứ pháp lý và nguyên tắc bồi thường đất nông nghiệp

Luật đất đai 2024 mang đến những thay đổi gì về bồi thường đất?

Luật Đất đai 2024 được Quốc hội thông qua đã thể hiện một bước tiến lớn trong việc hoàn thiện chính sách pháp luật về đất đai. Một trong những mục tiêu cốt lõi của luật là đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất, đặc biệt là khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp. Các quy định mới tập trung vào việc đảm bảo người dân có đất bị thu hồi không chỉ được bồi thường thỏa đáng mà còn được hỗ trợ để ổn định cuộc sống và phát triển sinh kế bền vững.

Luật bồi thường đất nông nghiệp mới nhất
Luật bồi thường đất nông nghiệp mới nhất

4 Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất

Điều 91 Luật Đất đai 2024 đã quy định 4 nguyên tắc “vàng” làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Đây là cơ sở pháp lý vững chắc để bảo vệ người dân.

  1. Dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch, kịp thời và đúng quy định của pháp luật: Mọi thông tin về phương án bồi thường, từ việc kiểm đếm đến áp giá, đều phải được công khai để người dân giám sát, đảm bảo không có sự mập mờ, tiêu cực.
  2. Bồi thường theo đúng mục đích sử dụng đất: Nguyên tắc ưu tiên hàng đầu là “đất đổi đất”. Việc bồi thường sẽ được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất bị thu hồi. Trường hợp không có đất để bồi thường thì người dân sẽ được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi tại thời điểm phê duyệt.
  3. Đảm bảo sinh kế bền vững: Đây là một nguyên tắc rất nhân văn. Việc bồi thường phải đảm bảo người có đất bị thu hồi có chỗ ở, đảm bảo thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ.
  4. Trách nhiệm của chính quyền: Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm tổ chức xây dựng và thực thi phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đảm bảo các nguyên tắc trên được áp dụng trên thực tế.

Điều kiện để được bồi thường về đất nông nghiệp

Không phải mọi trường hợp sử dụng đất nông nghiệp khi bị thu hồi đều được bồi thường. Luật quy định rõ các điều kiện cụ thể.

Đối tượng nào được bồi thường?

Đối tượng được áp dụng chính sách bồi thường là các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi.

Một điều kiện vô cùng quan trọng mà bà con cần lưu ý là phải trực tiếp sản xuất nông nghiệp trên diện tích đất đó. Đây là căn cứ để phân biệt với các trường hợp cho thuê, cho mượn đất hoặc bỏ hoang.

Điều kiện về pháp lý của đất đai

Để được bồi thường về đất, người sử dụng đất cần đáp ứng một trong hai điều kiện sau:

  • Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường gọi là sổ đỏ, sổ hồng) hoặc Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở.
  • Có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận theo quy định của Luật Đất đai nhưng chưa được cấp.
có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Phải có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Lưu ý: Đối với trường hợp không đủ điều kiện bồi thường về đất (ví dụ như đất lấn chiếm, đất thuê trả tiền hàng năm), người dân vẫn có thể được xem xét bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại nếu có giấy tờ, chứng từ hợp lệ chứng minh.

Chi tiết về chính sách bồi thường đất nông nghiệp theo điều 96 luật đất đai 2024

Điều 96 Luật Đất đai 2024 quy định rất cụ thể về các hình thức và mức bồi thường.

Hình thức bồi thường chính: ưu tiên bồi thường bằng đất

Luật Đất đai 2024 tiếp tục khẳng định nguyên tắc ưu tiên bồi thường bằng đất để đảm bảo người nông dân có “tư liệu sản xuất”.

  • Ưu tiên số 1: Bồi thường bằng đất nông nghiệp có cùng mục đích sử dụng.
  • Nếu không có đất nông nghiệp: Có thể được bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác (ví dụ đất phi nông nghiệp, đất thương mại dịch vụ).
  • Phương án cuối cùng: Nếu địa phương không còn quỹ đất để bồi thường, người dân sẽ được bồi thường bằng tiền.

Bồi thường bằng tiền được tính như thế nào?

Khi không thể bồi thường bằng đất, việc bồi thường bằng tiền phải đảm bảo quyền lợi cho người dân.

  • Cơ sở tính toán: Mức bồi thường được xác định theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do UBND cấp có thẩm quyền quyết định tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường. Giá đất cụ thể này được xác định theo các phương pháp khoa học, đảm bảo sát với giá thị trường.
  • Diện tích được bồi thường: Tính trên diện tích đất thực tế bị thu hồi, tuy nhiên không được vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp tại địa phương.
Bồi thường tính trên diện tích đất thực tế bị thu hồi
Bồi thường tính trên diện tích đất thực tế bị thu hồi

Các trường hợp đặc biệt cần lưu ý

  • Đất nông nghiệp trong khu dân cư: Đối với đất nông nghiệp nằm trong khu dân cư hoặc trong địa giới hành chính phường, mức bồi thường sẽ được tính cao hơn. Người dân có thể được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư nếu có nhu cầu và địa phương có điều kiện về quỹ đất, quỹ nhà.
  • Bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại: Áp dụng cho trường hợp người dân không đủ điều kiện bồi thường về đất nhưng đã có các chi phí hợp lý để cải tạo đất như san lấp mặt bằng, xây dựng hệ thống thủy lợi, cải tạo làm tăng độ màu mỡ của đất…

Các khoản hỗ trợ khác ngoài tiền bồi thường đất

Đây là một phần cực kỳ quan trọng, thể hiện tính nhân văn của chính sách và giải quyết bài toán sinh kế của người dân một cách bền vững.

Hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất

Khoản hỗ trợ này nhằm giúp người dân vượt qua khó khăn ban đầu sau khi bị thu hồi đất, trong thời gian chờ đợi việc làm mới hoặc mùa vụ mới. Hình thức hỗ trợ có thể bằng tiền mặt hoặc bằng hiện vật như lương thực.

Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm

Đây là chính sách bền vững và ý nghĩa nhất theo Điều 109 Luật Đất đai 2024.

  • Hỗ trợ bằng tiền không quá 05 lần giá bồi thường đất nông nghiệp thu hồi đối với toàn bộ diện tích.
  • Chính quyền địa phương có trách nhiệm tổ chức các lớp đào tạo nghề, giới thiệu việc làm phù hợp với trình độ và lứa tuổi của người lao động bị thu hồi đất.

Việc xác định đầy đủ các khoản hỗ trợ này đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về pháp luật. Nếu bà con gặp vướng mắc, Luật sư Đinh Hương sẵn sàng cung cấp dịch vụ tư vấn luật đất đai để đảm bảo bà con nhận được tối đa các quyền lợi chính đáng của mình.

0984 95 88 33

Hỗ trợ tái định cư (nếu phải di chuyển chỗ ở)

Áp dụng khi việc thu hồi đất nông nghiệp gắn liền với đất ở, khiến người dân phải di chuyển chỗ ở. Khoản hỗ trợ này bao gồm chi phí di chuyển tài sản, bố trí chỗ ở mới tại khu tái định cư…

Hỗ trợ tái định cư cho người dân
Hỗ trợ tái định cư cho người dân khi đất nông nghiệp gắn liền đất ở

Các khoản hỗ trợ khác theo quy định

Ngoài các khoản trên, tùy thuộc vào tình hình thực tế tại địa phương, Thủ tướng Chính phủ có thể quyết định các biện pháp hỗ trợ khác để đảm bảo đời sống người dân.

Giải đáp một số câu hỏi thường gặp về luật bồi thường đất nông nghiệp

Trong quá trình tư vấn, tôi thường nhận được một số câu hỏi phổ biến sau:

Thu hồi đất nông nghiệp công ích (đất 5%) có được bồi thường không?

Theo quy định, đất công ích (hay còn gọi là đất 5%) là đất do xã, phường, thị trấn quản lý và cho thuê. Do đó, khi Nhà nước thu hồi, người đang thuê đất sẽ không được bồi thường về đất, nhưng sẽ được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại (nếu có).

Đất nông nghiệp do nhận chuyển nhượng, thừa kế có được bồi thường như đất được giao không?

Hoàn toàn được. Pháp luật không phân biệt nguồn gốc đất là được Nhà nước giao, hay do nhận chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho hợp pháp. Miễn là người sử dụng đất đáp ứng đủ các điều kiện về quyền sử dụng đất và trực tiếp sản xuất nông nghiệp thì đều được bồi thường theo chính sách chung.

Có thể bạn quan tâm: Quy định về chuyển nhượng đất nông nghiệp

Quy trình thu hồi và nhận tiền bồi thường, hỗ trợ diễn ra như thế nào?

Quy trình cơ bản gồm các bước: Thông báo thu hồi đất -> Kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm -> Lập và lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư -> Phê duyệt và tổ chức thực hiện phương án -> Chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ và bố trí tái định cư.

Nếu không đồng ý với phương án bồi thường, người dân cần làm gì?

Khi nhận được dự thảo phương án bồi thường, nếu thấy chưa hợp lý, người dân có quyền đóng góp ý kiến. Nếu phương án đã được phê duyệt mà vẫn không đồng ý, người dân có quyền thực hiện khiếu nại về đất đai lên UBND cấp trên trực tiếp hoặc khởi kiện vụ án hành chính đất đai tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.

Đây là một quy trình phức tạp, đòi hỏi kiến thức pháp lý vững chắc. Để bảo vệ quyền lợi tối đa của mình, bà con có thể tìm đến sự hỗ trợ của luật sư. Tôi, Luật sư Đinh Hương, với kinh nghiệm trong các vụ việc khởi kiện, tố tụng liên quan đến đất đai, sẵn sàng đồng hành cùng bà con trong quá trình này.

0789 70 88 33

Luật Đất đai 2024 đã mang đến nhiều quy định mới tiến bộ, có lợi hơn cho người dân trong luật bồi thường đất nông nghiệp. Các chính sách không chỉ tập trung vào việc đền bù tài sản mà còn hướng đến mục tiêu cao hơn là đảm bảo an sinh xã hội, ổn định cuộc sống và tạo sinh kế bền vững cho người bị thu hồi đất.

Việc nắm vững các quy định này là rất quan trọng. Hy vọng bài viết của tôi đã cung cấp những thông tin hữu ích. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần tư vấn sâu hơn về các vấn đề pháp lý liên quan đến đất đai, hôn nhân gia đình, lao động hay thừa kế, xin vui lòng liên hệ trực tiếp với Luật sư Đinh Hương để được hỗ trợ tận tình và chuyên nghiệp.

Tư Vấn Miễn Phí

Liên hệ ngay!

    Được viết bởi

    Là luật sư đã tham gia và xử lý thành công hơn 100 vụ án lớn nhỏ, từ các vụ án dân sự, kinh tế phức tạp đến những vụ án hình sự đòi hỏi sự chính xác và tận tâm cao độ. Với năng lực chuyên môn, sự nhạy bén trong phân tích và khả năng bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho khách hàng, luật sư Đinh Hương đang ngày càng chứng minh được giá trị bản thân trong lĩnh vực pháp luật.

    Các bài viết liên quan

    Để lại bình luận

    Call Now Button